HAYATINI KÜRSÜLERDE GEÇİREN VELİ TAŞKESENLİ ŞEYH M.SIRRI EFENDİ (1895 - 1954)

Taşkesenli Şeyh Ahmet Efendi’nin küçük oğludur. 1895 yılında Erzurum Caferiye Mahallesi’nde dünyaya gelen Şeyh Muhammed Sırrı Efendi’nin annesi de babasının amcası kızı olan Sariye Hanım’dır. Küçük yaşlarda medresede okumaya meraklı olan Şeyh Muhammed Sırrı Efendi ilk tahsiline ağabeyi Taşkesenli Şeyh Ziyaettin Efendi’nin yanında başlamıştır. Fıkıh, kelam, hadis ve tefsir gibi temel İslami ilimleri burada ikmal eden Muhammed Sırrı Efendi, ağabeyinin vefatı nedeniyle genç yaşlarında mantık ve Farsça’yı Tortum Müftüsü Muhammed Sıddık Efendi (Mehmet Bey)’nin yanında okuyarak almıştır. Dini ilimlerde derin bir vukufiyete ulaşan Şeyh Muhammed Sırrı Efendi, irşad ilmini babasının halifesi olan Taşkesenli Şeyh İbrahim Efendi’den almış ve halife olmuştur.

KÜRSÜLERDEN HAKİKATİ HAYKIRIŞ

Şeyh Muhammed Sırrı Efendi’de kendisinden önce yaşayan Taşkesenli Şeyhleri gibi irşad faaliyetini zor şartlarda idame ettirmiştir. O’da öncekiler gibi hayatının bir kısmını harb meydanlarında geçirmiştir. Bu durum Şeyh Muhammed Sırrı Efendi’nin tahsil hayatını etkilemiştir. 14 yaşında iken babasını kaybeden Şeyh Muhammed Sırrı Efendi 18 yaşında iken de Birinci Dünya Savaşının çıkmasından dolayı ağabeysi ve hocası olan Şeyh Ziyaettin Efendi’nin talebeleri ile birlikte Sarıkamış Cephesi’nde savaşa gitmesi tahsil ve irşad hayatına büyük engel teşkil etmiştir. Rus ve Ermenilerin Erzurum merkezdeki zulmünde ciddi sıkıntılar çeken Şeyh Muhammed Sırrı Efendi bu zor şartlar altında maddi ve manevi ilmi tahsiline devam etmeye çalışmıştır.

CİHADLA NOKTALANAN HAYAT

1924-1925 yıllarındaki şapka hadisesinden dolayı Erzurum’da uzun müddet hapis yattıktan sonra tahliye edilmiş ve Erzurum’un merkezi dışında ikamet etmeye zorlanmıştır. Bunun üzerine Erzurum merkeze bağlı Toparlak Köyü’ne yerleşerek çok zor şartlar altında Pasinler ve çevre köylerinde irşada ve talebe okutmaya devam etmiştir. Bu dönemde yaşanan tekke ve zaviyelerin kapatılması ve medreselerin ilgası ile Şeyh Muhammed Sırrı Efendi’nin ilmi çalışmaları inkıtaya uğramıştır. Bütün bu olumsuz şartlara yenilmeyen Şeyh Muhammed Sırrı Efendi çevresindekilere maddi ve manevi ilimlerde yardımcı olmaya çalışmış ve büyük oğul ve bilahare Güllü Köyü İmamı Abdurrahman Efendi, yine oğlu ve “Ahkam Tefsiri” ile “İbni Abidin” kitaplarının tercümelerini yapan Taşkesenli Mazhar Hocaefendi, Iğdasorlu Hacı Kamil Efendi ve amcazadesi Molla Sait Efendi gibi büyük insanları okutup ve yetiştirmiştir. Bu arada Erzurum’un çeşitli camilerinde merkez vaizliği görevinde bulunmuş ve cami kürsülerinden İslamın cihad emrini, insanlara dinin engin hayat tarzını anlatarak yerine getirmiştir. Bilhassa Caferiye ve Kadana camilerinde merkez vaizliği görevini yapan Şeyh Muhammed Sırrı Efendi, 7 Temmuz 1954 yılında Hakk’ın rahmetine kavuşmuştur. 59 yaşında vefat eden Şeyh Muhammed Sırrı Efendi’nin türbesi Erzurum Asri Mezarlığı’ndadır.